POPIERSIE CESARZA. NACZELNIK STACJI FALLMERAYER. LEWIATAN

`W ostatnim okresie twórczości Rotha, oddanego również osobiście `mitomańskiej` autodestrukcji (jak pisze David Bronsen), wschodnio-żydowski Ulisses zdaje się zauważać pustkę swojego punktu archimedesowego usytuowanego poza rzeczywistością i zdaje się zmieniać kierunek, dążąc w stronę umyślnego zatonięcia. (`) Podobny jest los Nissena Pieczenika, który osiąga swój prawdziwy Heimat na dnie morza, obok Lewiatana (`). Jak na początku, tak również na końcu Roth powraca, by zidentyfikować Ostjudentum i Austriazitńt, metaforę habsburską i metaforę żydowską: bohaterem pieczętującym taki koniec może być zarówno Nissen Pieczenik czy ostatni Trotta, który decyduje się milczeć i strzelać, i rezygnuje z literatury, jako, że `przyjmuje na siebie los zaginionego`, ale nie los historyka zapomnianych wydarzeń. Na końcu swojej drogi Roth całkowicie rozmył wszelkie rzeczywiste punkty odniesienia i zniszczył teren, na którym można było budować jakąkolwiek konstrukcję narracyjną. Pozostaje mu już teraz tylko przestrzeń imaginacji: opowieść może być jedynie przypowieścią, stylizacja nicości, ironiczną ucieczką w książkę.` Claudio MagrisDaleko, ale od czego` Joseph Roth i tradycja Żydów wschodnich