TATARZY RZECZYPOSPOLITEJ OBOJGA NARODÓW TOM I

W dzisiejszych czasach niewielu mieszkańców naszego kraju zdaje sobie sprawę, że w kręgu kultury polskiej od kilku wieków żyje społeczność muzułmańska, czerpiąca swe soki zarówno z islamskiego Wschodu, jak i ze skarbnicy kulturowej ludności naszych kresów wschodnich. Ta grupa etniczna to potomkowie Tatarów zamieszkujących ziemie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a dokładnie mówiąc Wielkiego Księstwa Litewskiego i północno-wschodnich rubieży Korony Polskiej. Obecnie są oni obywatelami Polski oraz dwóch nowopowstałych państw uważających się za spadkobierców Wielkiego Księstwa Litewskiego ` Litwy i Białorusi. Ludność tą zgodnie z potwierdzoną źródłowo tradycją nazywa się Tatarami litewskimi. Nazwa ta występuje powszechnie w kronikach polskich, opisach historyczno-geograficznych Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz w staropolskich pamiętnikach. Również w dokumentach sejmowych i sejmikowych spotykamy nazwę `Tatarzy litewscy`. Próby wyrugowania tej nazwy określeniem Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego przez niektórych badaczy są pozbawione racji naukowych. Ludność tą zamieszkującą wschodnie ziemie Rzeczypospolitej należy określać mianem `Tatarów litewskich` lub wymiennie `Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego`, gdy mówimy o czasach przedrozbiorowych. W pracy tej używam niekiedy też terminów `Tatarzy polscy` i `Tatarzy polsko-litewscy` w odniesieniu do ludności muzułmańskiej Podlasia zdając sobie sprawę, że stanowią oni razem ze swymi współplemieńcami z ziem litewsko-białoruskich jedną grupę etniczną`(opis wydawcy)