O NIEDOGODNOŚCI NARODZIN

O niedogodności, a nawet fatalności narodzin Emil Cioran (1911`1995), rumuńsko-francuski filozof, pisał w późnym okresie życia. Książka ukazała się w 1973 roku, ale nawiązuje stylem i treścią do wcześniejszych, takich jak Na szczytach rozpaczy czy Okno na Nic. Aforystyczną formą przypomina Nietzschego, radykalnością nihilizmu znacznie go przewyższa. Cioran negujący wszelkie doczesne zaangażowanie z religijnym na czele krąży tu myślami wokół paradoksalnego ograniczenia wolności, jakim jest życie. Jak dawni katarzy i hinduiści widzi w zaistnieniu nieszczęście. Obraz życia jako `ucieczki przed katastrofą narodzin` pozwala mu roztoczyć wizję innej wolności niż ta, którą szczyci się cywilizowany świat: `Chciałbym być wolny, wolny do upojenia. Wolny jak umarły w powiciu`. Lecz na wskroś sceptyczny wobec życia, oświadcza jednocześnie: `Nikt bardziej ode mnie nie ukochał tego świata`. Narodziny po komicznym w swej przypadkowości poczęciu okazują się większym problemem filozoficznym niż śmierć. Terapeutyczna funkcja pisania` Nostalgia za czasem przed narodzinami lekarstwem na lęk przed śmiercią` Filozofia zbudowana na neurozie autora może, jak się okazuje, wyzwalać tych, którzy ją właściwie zrozumieją. Pośród współczesnych myślicieli Cioran nie ma sobie równych w skrajności prowokacji, mizantropii i prześmiewczej, bezlitosnej demaskacji. Paradoksalnie jest to zarazem równie niedościgła filozofia ekstazy, zniesienia granic ja i roztopienia się w czasie sprzed narodzin.