EKSTAZA HORROR SOLIDARNOŚĆ

Książka jest poświęcona prozie najwybitniejszej dwudziestowiecznej pisarki brazylijskiej, Clarice Lispector (1920`1977). Przyjęte w niej ramy teoretyczne odwołują się do stosowanego przez Roberta Esposita pojęcia `biopolityki afirmatywnej` ` ujmowanego tutaj w dyskusji z Michelem Foucaultem i Giorgiem Agambenem, przy jednoczesnym uwzględnieniu głosów autorów takich jak Mircea Eliade, Anthony Giddens i Agata Bielik-Robson. Perspektywa ta wiąże się z postulatem ponownego przemyślenia i dowartościowania `bezosobowości`, pojęcia zasadniczego dla zrozumienia antropologicznych, metafizycznych, etycznych i politycznych implikacji dzieł Lispector. Główną tezą stawianą przez autora jest stwierdzenie, że w pisarstwie brazylijskiej autorki ` od kronik prasowych, przez opowiadania, po najważniejsze książki, takie jak Pasja według G.H. ` zawiera się złożona i konsekwentnie rozwijana wizja antropologiczna, w której główne miejsce zajmuje podwójny `klincz` ` ontologiczny i etyczny ` między osobowością i bezosobowością. Jednostka ludzka jest skazana w tej wizji na osobowy sposób istnienia, odseparowujący ją od własnej ontologicznej esencji i wikłający ją w metafizyczną winę, jednak wszelkie próby przezwyciężenia tej kondycji ` jakkolwiek często ekstatyczne ` wikłają ją na powrót w winę innego rodzaju i wystawiają jednostkę na horror istnienia poza kulturowymi `dyspozytywami`, paraliżując jednocześnie możliwość działania w świecie. W książce prześledzone zostały przedstawienia opisanego klinczu w dziele Lispector, sytuujące go zarówno w planie jednostkowej egzystencji, jak i w planie wspólnotowo-politycznym. Analizując kreślone przez Lispector perspektywy (niemożliwego) wyjścia poza ten klincz, autor zwraca szczególną uwagę na kryptoteologiczny wymiar pisarstwa Brazylijki, widoczny w wątkach mistycznych oraz mesjańskich, wywodzących się z tradycji żydowskiej.