LISTY (NIE)POKORNYCH INTELEKTUALIŚCI W POLSKIEJ PRZESTRZENI PUBLICZNEJ

Wielokrotnie w polskim życiu publicznym pojawiała się postać zaangażowanego twórcy kultury, wkraczającego na scenę polityczną z autorytetem wywodzącym się ze świata symboli, idei i intelektu. Występując - najczęściej w gronie sobie podobnych - upominał się on o charakterystyczne dla tego świata wartości, łącząc tym samym dwa przeciwstawne sobie wymiary, konstytuujące tożsamość intelektualisty: polityczną czystość i zaangażowanie, tj. kulturę i politykę. Sygnowany zbiorowo list otwarty, jako narzędzie kolektywnej interwencji politycznej, autor tej pracy uznaje za najbardziej specyficzny sposób `wyrażania siebie` czyniony przez intelektualistów, jako świadectwo ich zaangażowania. Listy te jednak są nie tylko zwykłymi protestami, apelami w obronie określonych osób czy instytucji, manifestami dopominającymi się o prawa obywateli lub o wykonywanie obowiązków przez władze, ale są narzędziami walki o idee, o uprawomocnienie określonych wizji świata. Intelektualiści nie tworzą jednorodnej grupy walczącej o wartości uniwersalne. Ta uniwersalność, o którą walczą, okazuje się mieć bardzo różne odcienie. Krytycyzm zaś i symboliczny sprzeciw stają się czasem nie tyle lub nie tylko świadectwem odwagi cywilnej, ale i aktem lojalności towarzyskiej tych (nie)pokornych twórców.