KARTEZJUSZ I KANIBALE

W Rozprawie o metodzie Kartezjusza ` dziele pod wieloma względami przełomowym w historii filozofii nowożytnej ` pada niby to niepozorna wzmianka o Kanibalach. W początkach XVII wieku termin ten natychmiast przywoływał szereg dobrze ugruntowanych w myśli europejskiej problemów: Czy rodzaj ludzki jest jeden` Czy rozum jest powszechny` A może nasze poznanie zawsze ma charakter kulturowy` Albo czy wychowanie pośród Kanibali uczyniłoby z nas Kanibali` Czy to klimat, czy raczej społeczeństwo nas kształtuje` Wreszcie, co począć w obliczu narastającego sceptycyzmu tak w dziedzinie wiedzy, jak moralności`By zrozumieć rolę Kanibali w Rozprawie na tle historycznego kontekstu, którym jest epoka europejskiej ekspansji w `Nowym świecie`, cofamy się ku narodzinom tej idei i obserwujemy kolejne stadia jej rozwoju. śledzimy, jak wraz z próbami jej opisu słowa odrywają się od rzeczy, a filozofowie coraz bardziej odczuwają ciężar swego umiejscowienia ` osadzenia w partykularnej kulturze ówczesnej Europy. Być może to dlatego jedynym ratunkiem przed Montaigne`owskimi ruchomymi piaskami, który Kartezjuszowi przychodzi na myśl, jest wyrwanie filozofii z kulturowego gruntu i reterytorializowanie jej w czystym podmiocie`