Poważnie, że na poważnie, czyli top czerwca

kolaż (1)

Lato rozgościło się u nas już na dobre, sprowadzając kolejne fale upałów. Tymczasem z półek księgarni najczęściej znikają pozycje, które trudno uznać za wakacyjne.

o_chinach_OKLADKA_crv.aiTaką bez wątpienia nie jest kolejne znakomite dzieło Henry’ego Kissingera, Porządek światowy (Czarne). Człowiek roku według magazynu „Time” za rok 1972, laureat pokojowej nagrody Nobla w roku 1973, doradca prezydentów USA Richarda Nixona oraz Geralda Forda, jest bez wątpienia jednym z największych znawców światowej polityki. I tak jak jest niezmiennie postacią kontrowersyjną, tak trudno odmówić jego analizom słuszności. Tym razem przekonuje nas, że coś takiego jak „porządek światowy” nigdy nie istniał – i nie powstanie. Przyczyn upatruje w różnicach kulturowych, politycznych, w różnych doświadczeniach, sterujących poczynaniami rządów na całym świecie. Znakomita, choć jednocześnie niepokojąca książka.

Od trudnego tematu naszej przyszłości nie ucieka również Thomas Piketty. W swoim Czy można uratować Europę? (Krytyka Polityczna) autor Kapitału w XXI wieku analizuje obecny, trudny moment w dziejach naszego kontynentu. Na kartach jego pracy znajdziemy rozważania o kryzysie gospodarczym, reformach emerytalnych, deklaracjach podatkowych najbogatszych ludzi, czy w końcu – o tym, czym kierują się partie polityczne. Piketty stawiając niełatwe pytania, wykazuje jednocześnie głęboką troskę o Europę, która jeszcze do niedawna wydawała się być czymś bezwzględnie pewnym.

ludowa-historia-stanow-zjednoczonych-howard-zinnJeśli komuś nie wystarczy książek trudnych, ale i ważnych, to może sięgnąć po dzieło Howarda ZinnaLudowa historia Stanów Zjednoczonych od roku 1492 (Krytyka Polityczna). Jeśli historia rzeczywiście ma być nauczycielką życia, to właśnie dzięki takim dziełom. Zinn, sięgając kilkaset lat wstecz, opisuje kolejne procesy zachodzące w społeczeństwie, w których efekcie USA są dzisiaj takim a nie innym krajem. To co szczególnie istotne, to fakt, że autor oddaje głos nie tym, którzy decydowali o losach Stanów Zjednoczonych, ale wszystkim wykluczonym, ofiarom – rdzennym Amerykanom, czarnym, imigrantom… Pokazując jak było, pomaga zrozumieć jak jest, a co za tym idzie, jak może być.

Podobny zabieg zastosował w Oblanym egzaminie z polityki (von Borowiecky) Lech Mażewski. Sięgając do XIX wieku próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, czy, a jeśli tak, to dlaczego Polacy, w przeciwieństwie do Niemców i Włochów, zmarnowali swoją szansę na zjednoczenie własnych ziem. Analizując kolejne etapy, od epoki napoleońskiej aż po Powstanie Styczniowe, szuka przyczyn nie tyle niepowodzeń, co klęski. I choć od tamtych wydarzeń minęło blisko półtora wieku, to wydaje się, że ciągle można wyciągnąć z tego naukę.

selfieJaką naukę z lat spędzonych na uprawianiu polityki wyciągnął były minister finansów Marek Belka, dowiedzieć się można sięgając po Marek Belka. Selfie (Studio Emka). Nie ogranicza się on w tej autobiografii jedynie do wspomnień o wydarzeniach znanych z pierwszych stron gazet. Nie mniej istotną rolę odgrywają tutaj opowieści o ludziach, których spotkał na swojej drodze, tak zawodowej (z oficerami ochrony w Iraku włącznie), jak i prywatnej, czy wręcz rodzinnej. Jak sam bowiem stwierdza, kolekcjonowanie ludzi to jego pasja. Całość, napisaną z humorem i dystansem do siebie samego, czyta się lekko i przyjemnie.

Podobnie jest w przypadku wspomnień Joanny Olczak-Ronikier i jej Wtedy. O powojennym Krakowie (Znak). Jest to przede wszystkim zasługa stylu autorki, temat bowiem nie należy do najłatwiejszych. Pozornie mogłoby się wydawać, że po zakończeniu wojny ludzie powinni być szczęśliwi. W końcu przeżyli. Jednak wraz z ostatnimi wystrzałami zaczynała się ich walka o powrót do życia. Budowanie na nowo tego, co wydawało się odejść już na zawsze. Powrót do tych trudnych dni, wymieszany z beztroską towarzyszącą dziesięcioletniej dziewczynce, jaką była wówczas autorka, daje znakomity efekt.

lata20Jak z kolei wyglądało to, co miało „odejść już na zawsze”, przekonać się można zaglądając do kolejnego już tomu zdjęć dawnej Warszawy wydawnictwa Bosz. Po przypomnieniu czytelnikom miasta w latach 40., 50., 60., 70. i 80., autorzy sięgnęli do okresu przed 1939 r., cofając się aż do lat 20. Na zdjęciach z zasobów Narodowego Archiwum Cyfrowego obserwujemy jak zmieniała się stolica. Zaniedbana po pierwszej wojnie światowej powoli odzyskiwała blask. Nowe budynki, coraz liczniejsze kina, teatry i restauracje, barwne życie towarzyskie, a wszystko to w tle burzliwych wydarzeń politycznych i nadciągającego kryzysu gospodarczego.

O żadnym kryzysie nie może natomiast być mowy w przypadku trzech książek, które pojawiają się na naszej liście już kolejny miesiąc z rzędu. Kontrowersyjni Żydzi Piotra Zychowicza, głośna, kilkutomowa historia Polski Ludowej, a także ksiądz Józef Tischner z jego niepozornym Jak żyć? cieszą się niezmienną popularnością. I nie ma w tym najmniejszego przypadku.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Required fields are marked *

Możesz użyć następujących tagów oraz atrybutów HTML-a: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>